Diogo Cão
(*1450 - †1486)
#641. 100 escudos đúc năm 1987
**********
Diogo Cão là một nhà thám hiểm người Bồ-đào-nha. Ông đã thực hiện hai cuộc hành trình dọc theo bờ biển trông ra Đại-tây-dương của châu Phi. Vốn con nhà lính, ông tham gia hải quân lúc mới mười bốn tuổi. Diogo trở thành thuyền trưởng năm 1480. Ban đầu, ông có nhiệm vụ bảo đảm an ninh cho các thương điếm của Bồ-đào-nha tại vùng lãnh hải châu Phi.
Trong chuyến đi thứ nhất của mình (1482-1483), Diogo Cão được vua João đệ nhị của Bồ-đào-nha giao nhiệm vụ tiếp tục khám phá các dải bờ biển của châu Phi. Ông mang theo
Padrão đầu tiên, đây là một loại cột mốc ở trên đỉnh có khắc chữ thập, để đánh dấu những lãnh thổ mà vua Bồ-đào-nha đã chinh phục được. Tại cửa sông Congo, năm 1483, Diogo Cão khẳng định rằng ông đã cắm
Padrão đầu tiên. Ông liên lạc với vương quốc Kongo và được biết có một vương quốc hùng mạnh nằm sâu trong lục địa. Ông cử một số sứ giả đi vì cho rằng đó là vương quốc nổi tiếng của giáo sĩ Jean. Sau đó, ông tiếp tục hành trình dọc theo bờ biển châu Phi về hướng nam, đến tận Mũi Sainte-Marie tại Angola ở vị trí 13° thuộc vĩ độ nam. Ở đó, ông đã trồng cột mốc thứ nhì. Diogo Cão là người châu Âu đầu tiên có chuyến đi xa đến như vậy ở bán cầu nam. Tháng tư 1484, ông trở về Lisboa và đươc vua João đệ nhị phong tước hiệp sĩ (cavaleiro).
Trong cuộc hành trình thứ hai (1485-1486), ông còn đi xa hơn nữa xuống phía nam, đến tận Mũi Thập-tự ở Namibie và ông cũng cắm một cột mốc mới. Ông ngược dòng sông Congo vì xem nó là con đường dẫn tới vương quốc của giáo sĩ Jean. Kết quả là Diogo Cão đã đi đến vùng phụ cận Matadi. Dân Kongo dùng từ nzadi hay nzere để chỉ con sông này. Kể từ đó, người Bồ-đào-nha lấy tên Zaire (hay Zaïre trong tiếng Pháp).
