Il fait très chaud !

Environs d'Hanoï

170. - TONKIN. - Environs d'Hanoï. - Avenue des Tombeaux du Kinh-Luoc

Vùng phụ cận Hà nội - Đại lộ dẫn vào khu lăng mộ của Kinh Lược Sứ Hoàng Cao Khải

Collection : E. Serra , Rue Paul Bert , Hanoï

---------------

Gửi từ Hà nội , ngày 21 tháng ba 1916

Đến địa chỉ 130 , cours Lieutaud , Marseille

-------------

Le 21 mars 1916 Hanoï

Chère Cousine - Sommes arrivés à Hanoï le 17 mars. Je vais très bien , t'en souhaite de même. Sommes bien soignés et très contents. Le bonjour chez - toi. Je t'embrasse bien fort.

Cousin dévoué B.P , reserviste au 9ème Colonial à Hanoï - Tonkin.

-------------

Il s' agit du site où se trouve le mausolée du vice-roi Hoang Cao Khai. Quand j'avais environ cinq ans, monsieur Thuy, un ami proche de mon père que j'appelais oncle Thuy m'y a emmené en vélo. Une partie majeure de cet endroit a été transformée en quartier militaire après 1954. Je ne savais pas que c'était caveau ; toutefois, grâce à mon intuition d'enfant, je frissonnais de peur à la vue de soldats, d'éléphants, de chevaux en pierre partout. Je n'ai donc osé sortir de son logement malgré les encouragements de l'oncle Thuy. Ma timidité a bien gâché notre randonnée.

Des lecteurs apprennent à travers des livres anciens que les Vietnamiens ont un grand respect pour les morts. Néanmoins , il s' agit des vieux vietnamiens. De nos jours , tout le monde devient extrêmement avide et moins convenant. On peut occuper les espaces des morts pour faire construire des maisons ou pire, certains n'hésitent pas à vivre à côté des tombeaux du vice-roi et de sa femme. Le mausolée de Hoang Cao Khai d'une architecture originale en pierre est quasiment détruit faute de soins des autorités vietnamiennes.

-------------

Đây là nơi đặt lăng của Kinh Lược Sứ Hoàng Cao Khải , người Pháp gọi ông là phó vương (vice-roi). Hồi khoảng năm tuổi , mình được bác Thuỷ , bạn của bố, đèo bằng xe đạp đến chỗ này. Sau 1954, một phần lớn diện tích của lăng Hoàng Cao Khải bị chuyển thành khu quân đội. Không biết đây là nơi dành cho người chết , tuy nhiên , nhờ trực giác của trẻ con , mình đã sợ rợn người khi thấy tượng binh sĩ , voi , ngựa bằng đá ở khắp nơi. Do vậy , mình không dám ra khỏi chỗ bác Thuỷ ở dẫu bác đã có nhiều lời động viên. Vì nhát mà chuyến đi chơi hôm đó của mình bị hỏng.

Qua sách xưa , độc giả được biết rằng dân Việt rất tôn trọng người quá cố. Song đó là những người Việt của năm tháng xa xưa. Ngày nay , mọi người vô cùng tham lam và kém tử tế hơn. Người ta có thể chiếm không gian của người chết để xây cất nhà cửa , hoặc tệ hơn một số kẻ không ngại vào sống ngay cạnh mộ phần của vợ chồng vị phó vương. Lăng Hoàng Cao Khải, một công trình kiến trúc độc đáo bằng đá, đã gần như bị phá huỷ do thiếu sự quan tâm của giới chức trách Việt nam.